Od 1 stycznia 2023 r. zaczął działać system EKOB, czyli Elektroniczna Książka Obiektu Budowlanego. Narzędzie to zostało wprowadzone wraz z nowelizacją ustawy Prawa budowlanego z dnia 7 lipca 2022 r.. Podmiotem odpowiedzialnym za realizację systemu Elektronicznej Książki Obiektu Budowlanego jest GUNB.
Elektroniczna książka obiektu budowlanego stanowi nowe narzędzie cyfrowe, dotychczas nieznane w prawie budowlanym, funkcjonuje ono w ramach systemu c-KOB.
EKOB jest dostępna w formie aplikacji, w której na bieżąco będą zbierane i uzupełniane wszystkie informacje dotyczące danego budynku.
Podmiotami odpowiedzialnymi za uzupełnianie danych są właściciele i zarządcy nieruchomości. Uzupełnianie w systemie EKOB dotyczy wskazywania :
•informacji o obiekcie budowlanym,
•informacji o właścicielach i zarządcach obiektu budowlanego,
•informacji o przeprowadzanych kontrolach,
•ekspertyz i opinii technicznych dotyczących obiektu budowlanego,
•robotach budowlanych związanych z budynkiem po oddaniu do użytkowania,
•katastrofach budowlanych,
•decyzjach, postanowieniach, zaświadczeniach i innych dokumentach wydanych przez organy administracji publicznej, dotyczących budynku.
Właściciel lub zarządca obiektu budowlanego w celu założenia książki obiektu budowlanego w postaci elektronicznej oraz dokonywania w niej wpisów jest zobowiązany posiadać konto w systemie c-KOB.
Zgodnie z art. 60j ust. 3 pkt 1 pr. bud. właściciel lub zarządca obiektu budowlanego przy zakładaniu książki obiektu budowlanego w postaci elektronicznej powinni wprowadzić do systemu c-KOB swoje dane takie jak: imię i nazwisko lub nazwę, adres zamieszkania lub siedziby oraz e-mail.
Termin, w którym właściciel lub zarządca obiektu budowlanego winni założyć książkę obiektu budowlanego wynosi 30 dni od dnia oddania obiektu do użytkowania lub zmiany sposobu jego użytkowania.
Właściciel lub zarządca obiektu budowlanego dokonując wpisów w książce obiektu budowlanego związani są terminami wskazanymi w dodanym art. 60f ust. 1 pr. bud. tj. terminem niezwłocznego dokonania wpisu i maksymalnym terminem 7 dniowym liczonym od dnia zaistnienia okoliczności, której wpis dotyczy.
Kolejny obowiązek jaki ciąży na właścicielu lub zarządcy obiektu budowlanego, w związku z założeniem książki obiektu budowlanego, to wskazanie w książce obiektu budowlanego osoby fizycznej właściwej do prowadzenia tej książki.
Na mocy art. 60i ust. 1 dotychczasowy właściciel lub zarządca obiektu budowlanego został zobligowany, w razie zmiany właściciela lub zarządcy obiektu budowlanego, do przekazania nowemu właścicielowi lub zarządcy tego obiektu książki obiektu budowlanego.
W przypadku nieprzekazania książki obiektu budowlanego prowadzonej w postaci elektronicznej przez dotychczasowego właściciela lub zarządcę obiektu budowlanego, Główny Inspektor Nadzoru Budowlanego na wniosek nowego właściciela lub zarządcy nadaje mu uprawnienia do dalszego prowadzenia tej książki w systemie c-KOB. Nadanie uprawnień następuje po przedstawieniu przez nowego właściciela lub zarządcę dokumentów potwierdzających jego prawo do obiektu budowlanego.
Książka obiektu budowlanego powinna być prowadzona przez okres istnienia tego obiektu, tj. od chwili oddania obiektu do użytkowania do chwili zakończenia jego rozbiórki. Wobec tego racjonalnym wydaje się rozwiązanie zamknięcia książki obiektu budowlanego zaproponowane w nowo dodanym art. 60g pr. bud.Właściciel lub zarządca obiektu budowlanego ma miesiąc na zamknięcia książki obiektu budowlanego prowadzonej w systemie c-KOB. Początek biegu powyższego terminu należy liczyć od dnia zakończenia rozbiórki obiektu budowlanego.
Ważne Od 1 stycznia obowiązuje także nowe rozporządzenie Ministra Rozwoju i Technologii z 15 grudnia 2022 r. w sprawie książki obiektu budowlanego oraz systemu Cyfrowa Książka Obiektu Budowlanego (Dz. U. poz. 2778), które określa:
- szczegółowy sposób prowadzenia książki obiektu budowlanego w postaci papierowej i elektronicznej, w tym dokonywania wpisów;
- szczegółowy sposób uwierzytelniania i autoryzacji w systemie Cyfrowa Książka Obiektu Budowlanego.
Do końca 2026 r. właściciele i zarządcy budynków będą mogli korzystać zarówno z nowej elektronicznej, jak i z tradycyjnej papierowej formy Książki Obiektu Budowlanego, a od 1 stycznia 2027 r. będzie ona dostępna wyłącznie w formie elektronicznej.