Sejm uchwalił największą nowelizację Kodeksu pracy od lat.
Nowelizacja Kodeksu pracy ma na celu wdrożenie dwóch unijnych dyrektyw dotyczących tzw. work-life balance. Chodzi o dyrektywę w sprawie przejrzystych i przewidywalnych warunków pracy w Unii Europejskiej i o tzw. dyrektywę rodzicielską.
Trudniej będzie zwolnić osoby na umowach o pracę na czas określony
Nowe przepisy zakładają, że pracodawca będzie musiał uzasadniać wypowiedzenie umowy na czas określony i konsultować je z reprezentującym pracownika związkiem zawodowym.
Urlop rodzicielski
Nowe przepisy przewidują wydłużenie urlopu rodzicielskiego o dodatkowe dwa miesiące. Jego wymiar formalnie wzrośnie z obecnych 32 tygodni do 41 tygodni. Ten dodatkowy czas w praktyce będzie dedykowany ojcom, tzn. przepadnie, jeśli go nie wykorzystają.
Urlop opiekuńczy
Dodatkowe wolne zyskają też pracownicy, którzy nie są rodzicami małych dzieci, projekt przewiduje bowiem wprowadzenie 5-dniowego urlopu opiekuńczego. Będzie on udzielany w celu zapewnienia osobistej opieki lub wsparcia członkowi rodziny (rodzicom, dzieciom lub małżonkowi) albo osobie, która mieszka z pracownikiem.
Nadgodziny i delegacja za zgodą
Pracownika wychowującego dziecko do 8. roku życia nie będzie można bez jego zgody:
- zatrudniać w godzinach nadliczbowych lub w porze nocnej,
- obejmować systemem przerywanego czasu pracy (z maksymalnie 5-godzinną przerwą w trakcie doby)
- delegować poza stałe miejsce pracy.
Zwolnienie od pracy w związku z siłą wyższą
Dodatkowe dwa dni wolnego będzie można zyskać, korzystając ze zwolnienia z pracy z powodu działania siły wyższej w pilnych sprawach rodzinnych spowodowanych chorobą lub wypadkiem, jeżeli niezbędna jest natychmiastowa obecność pracownika.
Przerwa w pracy
Obecnie zatrudnionym przysługuje jedna 15-minutowa przerwa, ale pod warunkiem że pracują, w danej dobie co najmniej sześć godzin (pracujący na pełen etat w klasycznym systemie mają do przepracowania osiem godzin dziennie). Po zmianach zyskają drugi wolny kwadrans, jeśli w danym dniu mają do przepracowania więcej niż dziewięć godzin. Jeśli zaś ich dniówka przekracza 16 godzin, to będą mieć prawo do trzech 15-minutowych przerw.
Umowy na okres próbny
Zgodnie z uchwalonymi przepisami maksymalny czas trwania takiego kontraktu będzie zależał od długości umowy na czas określony, jaką firma będzie chciała zawrzeć z zatrudnionym po okresie próby. Zgodnie z ustawą kontrakty na okres próbny będzie można zawierać na czas nieprzekraczający:
- jednego miesiąca – w przypadku zamiaru zawarcia umowy o pracę na czas określony krótszy niż sześć miesięcy,
- dwóch miesięcy – w przypadku zamiaru zawarcia umowy o pracę na czas określony wynoszący co najmniej sześć miesięcy i krótszy niż 12 miesięcy,
- trzech miesięcy — w pozostałych przypadkach.
Obowiązki informacyjne i związane ze szkoleniami
Pracodawca zobowiązany został do informowania m.in. o zasadach przechodzenia ze zmiany na zmianę (jeśli w firmie jest stosowana praca zmianowa) oraz o prawie pracownika do szkoleń, jeżeli pracodawca je zapewnia, w szczególności o ogólnych zasadach polityki szkoleniowej pracodawcy.
Co istotne, jeśli firma musi przeprowadzić dane szkolenia na określonym stanowisku pracy to będą się odbywać na koszt pracodawcy oraz, w miarę możliwości, w godzinach pracy zatrudnionego. Czas szkolenia odbywanego poza dniówką będzie wliczać się do czasu pracy.
Prawo do polepszenia warunków zatrudnienia
Raz w roku pracownik będzie mógł wnioskować do firmy np. o umowę na czas nieokreślony lub o cały etat (jeśli jest zatrudniony odpowiednio na czas określony lub na część etatu). Pracodawca ma — w miarę możliwości — uwzględniać taki wniosek zatrudnionego. Jeśli odmówi, to będzie musiał wskazać przyczynę swojej decyzji.
